بورس کالا چیست؟
تشکیل بورس کالا، به لحاظ نظری مبتنی بر مزایای یک بازار رقابتی است که در آن تعداد زیادی خریدار و فروشنده، محصول مشابهی را معامله می کنند و به دلیل تعدد تعداد خریداران و فروشندگان، هیچ یک نمی توانند بر قیمت بازار اثر گذارند.
ماهیت کارکرد بالقوه بورس کالایی با بازارهای رقابتی سازگاری و همخوانی دارد.
روش داد و ستد در بورس کالا و شرایط لازم برای تحقق معاملات:
عمده ترین شیوه داد و ستد در بورس کالا استفاده از قرارداد های آتی است، از مزایای اصلی این قرارداد ها مصونیت در برابر خطرات ناشی از نوسان قیمت با کسب سود به سبب تغییر قیمت است.
عمده قرارداد های آتی که در بورس کالا رد و بدل می شوند، قرارداد خرید یا فروش مقدار کالای خاص با کیفیت مشخص برای تحویل در تاریخ معینی در آینده با قیمت ثابت می باشد.
برخی از شرایط ضروری برای تحقق معاملات قرارداد آتی عبارتند از :
1- وجود نوسان در قیمت کالای مورد داد و ستد به طوری که انگیزه برای انجام قرار داد آتی را توجیه کند.
2- وجود واحد ها و بنگاه های اقتصادی در بازار کالا.
-3قابلیت درجه بندی استاندارد کالا و امکان رتبه بندی.
-4قابلیت ذخیره شدن کالا و همچنین حمل و تحویل به خریداران.
-5وجود سرمایه لازم و تسهیلات مالی برای پرداخت ودیعه و تسویه قرارداد.
-6وجود تسهیلات زیربنایی از قبیل شبکه های ارتباطی، قانونی و مالی.
منافع بالقوه بورس کالا:
-1شفافیت بازار
-2 تسهیل رقابت
-3افزایش کیفیت کالا و استاندارد شدن آنها
-4افزایش کارایی بازار
شرایط مؤثر بر رونق بورس کالا:
-1وسعت بازار
-2استاندارد کالا
-3بازار رقابتی و آزاد کالا
-4تسهیلات زیر بنایی
-5حمایت های مالی و حقوقی
ویژگی های کالاهای قابل داد و ستد در بورس کالا:
-1باید استاندارد بوده و کالاهای کشاورزی و صنعتی نیز حالت اولیه خام و فرآوری نشده داشته باشند.
-2کالاهای فاسد شدنی باید عمر کافی داشته باشند تا تحویل آنها در آینده با مشکل مواجهه نشود.
-3قیمت معاملات نقدی نباید آنقدر نوسان داشته باشد که موجب بی اعتمادی در خصوص خطر کاهش سود بالقوه شود.
-4ساختار بازار، رقابتی و پتانسیل بروز رفتارهای ضد رقابتی در آن کم باشد.
253