مدیریت زنجیره تامین Supply Chain Management
رویكرد جدیدی كه در سالهای اخیر بر مدیریت عملیات حاكم شده ، رویكرد مدیریت زنجیره تامین(SCM) است. زنجیره تامین شبكهای از تسهیلات و مراكز توزیع است كه وظایف تهیه و تدارك مواد خام ،تبدیل آن به محصولات نهایی و واسطهای و توزیع این محصولات نهایی یه مشتریان را انجام میدهد .
در طول دو دهه اخیر ،مدیران شاهد یك دوره تغییرات شگرف جهانی به واسطه پیشرفت در تكنولوژی ،جهانی شدن بازارها و شرایط جدید اقتصاد سیاسی بودهاند . با افزایش تعداد رقبا در كلاس جهانی ، سازمانها مجبور شدند كه سریعاً فرآیندهای درون سازمانی را برای باقی ماندن در صحنه رقابت جهانی بهبود بخشند . در دهه های 70-1960 سازمانها به توسعه جزئیات استراتژیهای بازار همت گماردند كه بر برآورده كردن ›› رضایت ‹‹ مشتریان متمركز بود .
مدیریت زنجیره تامین Supply Chain Management
آنها بدین درك نایل آمدند كه مهندسی و طراحی قوی و عملیات تولید منسجم و هماهنگ ، پیش نیاز دستیابی به نیازمندیهای بازار و در نتیجه سهم بازار بیشتر است . بنابراین ، طراحان مجبور شدند كه ایدهآلها و نیازمندیهای مورد نظر مشتریان را در طراحی محصولات خود بگنجاند و در حقیقت محصولی را با حداكثر سطح كیفی ممكن ، در حداقل هزینه ، توام با ایده آلهای مورد نظر مشتری روانه بازار سازند . در دهه 1980 با افزایش تنوع در الگوهای مورد نظر مشتریان ، سازمانهای تولیدی به طور فزاینده ای به افزایش انعطاف پذیری در خطوط تولید ، بهبود محصولات و فرآیندهای موجود و توسعه محصولات جدید برای ارضای مشتریان علاقهمند شدند كه این موضوع – به نوبه خود – چالشهای جدیدی را برای آنها رقم زد . در دهه 1990 به موازات بهبود در توانمندیهای تولید ،مدیران صنایع درك كردند كه مواد و خدمات دریافتی از تامین كنندگان مختلف تاثیر بسزایی در افزایش توانمندیهای سازمان به منظور برخورد با نیازمندیهای مشتریان دارد كه این امر به نوبه خود ، تاثیر مضاعفی در تمركز سازمان و پایگاههای تامین و استراتژیهای منبع یابی بر جا نهاد . همچنین مدیران دریافتند كه صرفاً تولید یك محصول كیفی ، كافی نسبت ، در واقع تامبن محصولات با معیارهای مورد نظر مشتری ( چه موقع ، كجا ، چگونه ) و با كیفیت و هزینه مورد نظر آنها ، چالشهای جدیدی را به وجود آورد .
در چنین شرایطی به عنوان یك نتیجهگیری از تغییرات مذكور دریافتند كه این تغیییرات در طولانی مدت برای مدیریت سازمانشان كافی نیست . آنها باید در مدیریت شبكه همه كارخانجات و شركتهایی كه ورودیهای سازمان آنها را – به طور مستقیم و غیر مستقیم – تامین میكردند ، همچنین شبكه شركتهایی مرتبط با تحویل و خدمات بعد از فروش محصول به مشتری درگیر میشدند . با چنین نگرشی رویكردهایی ›› زنجیره تامین ‹‹ و ›› مدیریت زنجیره تامین ‹‹ پای به عرصه وجود نهادند .
فصل اول
منطور از (SCM) ، مشخصاً زنجیره تامین است ؛ « شبكهای از سازمانها كه با ارتباطی بالادستی به پایین دستی ، در فرآیندها و فعالیتهایی درگیرند و به صورت محصولات و خدمات ارائه شده به مشتری نهائی ،تولید ارزش میكنند .
یك زنجیره تامین شامل همه تسهیلات (امكانات ) ، وظایف و كارها و فعالیتهایی میشود كه در تولید و تحویل یك كالا یا خدمت ، از تامین كنندگان ( تامین كنندگان و تامین كنندگان آنها ) تا مشتریان ( و مشتریان آنها ) درگیر هستند و شامل برنامه ریزی و مدیریت عرضه و تقاضا ؛ تهیه مواد ؛ تولید و برنانه زمانبندی محصول یا خدمت ؛ انبار كردن ؛ كنترل موجودی و توزیع ؛ تحویل و خدمت به مشتری میشود .
مدیریت زنجیره تامین همه این فعالیتها را طوری هماهنگ میكند كه مشتریان بتوانند محصولاتی با كیفیت بالا و خدمات قابل اطمینان در حداقل هزینه به دست آورند .مدیریت زنجیره تامین میتواند به نوبه خود برای شركت مزیت رقابتی فراهم كند .
تسهیلات در زنجیره تامین شامل كارخانه ها ، انبارها ، مراكز توزیع ، مراكز خدمت و عملیات خرده فروشی می شود . كالاها و خدمات می توانند به وسیله راهآهن ، كامیون ، از طریق آب ، هوا ، خط لوله ، كامپیوتر ، پست ، تلفن و یا به وسیله فرد توزیع شوند . كارها و وظایف در داخل زنجیره تامین شامل پیشبینی تقاضای كالا یا خدمت ،انتخاب تامین كنندگان ( تامین منبع ) ، سفارش مواد و ملزومات ( تهیه و تدارك ) ،كنترل موجودی ، برنامهریزی تولید ، ارسال و تحویل ، مدیریت اطلاعات ، مدیریت كیفیت و خدمت به مشتری می شود .
223