سازمان تجارت جهانی WTO
آخرین دور مذاكرات موسوم به دور اروگوئه سرانجام پس از 7 سال به نتیجه رسید و سند نهایی آن در 26 فروردین 1373 (15 آوریل 1994) طی نشستی در مراكش توسط نمایندگان دولتهای عضو امضا شد.
سند نهایی دور اروگوئه نتیجه ی یكی از مجادله برانگیزترین دورهای مذاكراتی گات برای حذف موانع تجاری است كه حیطه های جدیدی چون تجارت خدمات، جنبه های مرتبط با تجارت حقوق مالكیت معنوی، كشاورزی، منسوجات و پوشاك و اقدامات سرمایه گذاری مرتبط با تجارت را نیز در بر می گیرد.
با امضای این سند، سازمان تجارت جهانی، به عنوان نهادی جدید تأسیس میشود كه بر اجرای كلیهی موافقتنامه ها، تفاهم نامه ها و تصمیمات توافق شده در مذاكرات دور اروگوئه و كلاً نظام تجاری چند جانبه نظارت خواهد داشت. با توجه به اینكه تا كنون 124 دولت به گات ملحق شده اند و 20 دولت دیگر نیز در شرف الحاق می باشند و پس از تشكیل سازمان تجارت جهانی از ابتدای سال 1995 این سازمان عملاً در موقعیتی قرار خواهد گرفت كه بر تمام جنبههای بازرگانی بین المللی، اعم از كالایی و غیركالایی، نظارت خواهد داشت، آگاهی از اسناد منعقده از جمله سند نهایی دور اروگوئه می تواند تأثیر مناسبی بر سیاستگذاریهای تجارت خارجی كشور، بویژه در جهت توسعه ی صادرات داشته باشد.
«موافقت نامه ی تأسیس سازمان تجارت جهانی»
طرفهای این موافقت نامه، با تصدیق اینكه روابطشان در زمینه ی تلاش های تجاری و اقتصادی باید به منظور ارتقای استانداردهای زندگی، تضمین اشتغال كامل و حجم زیاد و دائم التزاید درآمد واقعی و تقاضای موثر، گسترش تولید و تجارت كالاها و خدمات ضمن فراهم كردن امكانات استفاده بهینه از منابع جهانی منطبق با هدف توسعه ی قابل دوام، ]و[ در پی حفظ و حراست از محیط زیست و تقویت وسایل انجام این كار به گونه ای سازگار با نیازها و علائق مربوطشان در سطوح مختلف توسعه ی اقتصادی باشد،
Word Trad Organisation
با تصدیق مجدد اینكه برای تضمین سهم كشورهای در حال توسعه و بویژه كشورهای دارای كمترین میزان توسعه یافتگی، در رشد تجارت بین المللی متناسب با نیازهای توسعه اقتصادی آنها، تلاشهای مثبتی لازم است، با تمایل به همكاری در تحقق این هدفها با ورود به تركیبات دو جانبه و متقابلاً سودمند با هدف كاهش مشابه تعرفه ها و سایر موانع تجاری و امحای رفتار تبعیضی در روابط تجاری بین المللی، بنابراین با عزم ایجاد یك سیستم تجاری چند جانبه ی یكپارچه، پایدارتر و ماندگارتر كه موافقتنامه ی عمومی تعرفه و تجارت، نتایج تلاشهای آزادسازی تجاری در گذشته و كل نتایج مذاكرات تجاری چند جانبه ی دور اروگوئه را در بر بگیرد، مصمم به حفظ اصول اساسی و پیشبرد هدفهای بنیانی این سیستم تجاری چند جانبه، به شرج زیر توافق مینمایند.
133