نگهداری مهندسی مدیریت

مراكز نگهداری از سرمایه ها و پشتوانه اصلی هر سازمان نظامی به شمار می آیند كه علاوه بر ارزش اقتصادی، از نظر استراتژیك نظامی هم از اهمیت زیادی برخوردار می باشند لذا از این مراكز باید به خوبی حفاظت گردد تا از هر گونه خطری علی الخصوص خطرات آتش سوزی در امنیت كامل قرار گیرند

نگهداری مهندسی مدیریت

مقدمه

مراكز نگهداری از سرمایه ها و پشتوانه اصلی هر سازمان نظامی به شمار می آیند كه علاوه بر ارزش اقتصادی، از نظر استراتژیك نظامی هم از اهمیت زیادی برخوردار می باشند. لذا از این مراكز باید به خوبی حفاظت گردد تا از هر گونه خطری علی الخصوص خطرات آتش سوزی در امنیت كامل قرار گیرند.

در این خصوص علاوه بر برنامه های پیشگیری و استفاده از وسایل اطفاء حریق قابل حمل، می توان با بكارگیری سیستم های اعلام و اطفاء حریق اتوماتیك هر گونه آتش سوزی را در انبارهای این مراكز سریع كشف و با آن مقابله نمود كه در صورت استفاده از تركیب اعلام و اطفاء حریق كوچكترین آتش سوزی در اسرع وقت كشف و توسط سیستم اطفاء حریق مناسب در همان لحظات اولیه اطفاء و از گسترش آن جلوگیری خواهد شد. لذا در این مجموعه مطالبی در قالب آیین نامه ارائه شده است كه به كارشناسان مربوطه راهنمایی های لازم را جهت انتخاب،‌ نصب، نگهداری و بازرسی ارائه داده است كه امید است با بكارگیری دستورات این آیین نامه بتوان به نحو احسن مراكز مربوطه را به این سیستم ها مجهز نموده و بازرسان با انجام بازرسی های منظم از تجهیز صحیح این سیستم ها، در صورت مشاهده هر گونه نقص و كمبود نسبت به رفع آن گوشزد نمایند.

به امید روزی كه با بكارگیری سیستم های پیشرفته حفاظت و ایمنی بصورت اصولی در كلیة مراكز، در تأمین ایمنی قدم مؤثری برداشته شود.

معاونت نگهداری

مدیریت مهندسی

فصل اول:

كلیات

1. هدف:

استاندارد كردن انتخاب، مكانیابی، نصب و فاصله گذاری اجزاء سیستم های اعلام و اطفاء حریق جهت حفاظت از حریق در مراكز نگهداری لجستیك سپاه می باشد.

1. منظور:

منظور از تهیه جزوه ارائه روشهای اصولی جهت رسیدن به هدف مذكور می باشد كه این روشها عبارتند از:

الف – ارائه روش صحیح انتخاب سیستم اعلام و اطفاء حریق به منظور انتخاب صحیح سیستم توسط كارشناس.

ب- ارائه روش صحیح نصب و فاصله گذاری كاشفها و نازلها جهت كنترل نصب صحیح توسط كارشناس.

ج- ارائه روش صحیح نگهداری و آزمایش سیستم های اعلام و اطفاء حریق توسط كارشناس.

د- ارائه فرمهای بازرسی از سیستم های اعلام و اطفاء حریق جهت بازرسی از سیستم های مراكز نگهداری.

1. تعاریف اصطلاحات

الف- سیستم های اعلام حریق

1. اعلام حریق

به كلیه خبرهایی كه در صورت بروز خطر آتش سوزی به صور مختلف منتشر گردد اعلام حریق گویند.

1. سیستم های اعلام حریق اتوماتیك

به مجموعه ای از تجهیزات كه بصورت اتوماتیك هر گونه حریقی را كشف و علائم خطر تولید می كنند سیستم های اعلام حریق اتوماتیك می گویند.

1. سیستمهای اعلام حریق از لحاظ نوع علائم هشدار دهنده

علائم هشدار دهنده سیستمهای اعلام حریق به دو گونه كلی سمعی و بصری تقسیم بندی می گردند كه عبارتند از:

سمعی: علائمی كه با ایجاد صوتی مانند آژیر و زنگ و یا پیام اعلام خطر می كنند.

بصری: به علائمی كه بصورت تصویری و نوری جهت اعلام خطر به كار می روند می گویند.

1. علائم صادره از سیستم های اعلام حریق

انواع علائم:

علائمی كه از سیستم های اعلام خطر ممكن است صادر شود به 3 نوع كلی تقسیم می شود كه عبارتند از:

الف- علائم بروز اشكال: كه در صورت بروز اشكال در سیستم بوجود می آید.

ب- علائم خطر: كه در صورت بروز حریق بوجود می آید.

ج- علائم تخلیه: علائم خاص بصورت آلارم و یا پیچ كه در صورت نیاز به تخلیه افراد ساكن در محل خطر تولید می گردند.

نوع علائم صادره:

علائم صادره به سه گونه زیر دسته بندی می شوند:

الف- علائم كد بندی نشده: علائمی كه بصورت دائم و یكنواخت سمعی و بصری پخش گردند مانند بصدا درآمدن آژیر و زنگ و یا روشن و خاموش شدن چراغ خطر.

ب- علائم كد بندی شده: علائمی بصورت منقطع كه پیامهای خاص را اعلام می نمایند.

ج- علائم بصورت پیام: علائمی كه از سیستم های صوتی (پچ) بصورت های زنده و یا ضبط شده در صورت بروز خطر پخش می گردند.

1. انواع سیستم های اعلام حریق

سیستم های اعلام حریق به دو نوع كلی دستی و اتوماتیك تقسیم می شوند كه عبارتند از:

سیستم های اعلام حریق دستی:

سیستم هایی كه جهت اعلام حریق در ساختمانهای مختلف از آنها استفاده می شود و دارای انواع بلندگو، آیفون و آژیر می باشند، از مهمترین و پُر استفاده ترین این سیستم ها سیستم های شیشه شكن می باشد.

سیستمی كه در آن اعلام حریق توسط دست با شكستن شیشه كابین مخصوص اعلام خطر انجام می شود و بلافاصله بعد از شكستن شیشه آژیر خطر به صدا در می آید و در برخی موارد بعد از شكستن شیشه دكمه باید كشیده و یا فشار داده شود، آژیر این سیستم ها تا زمانی كه قطع نگردد به ایجاد صدا ادامه خواهد داد.

سیستم های اعلام حریق اتوماتیك

به سیستم هایی كه بصورت اتوماتیك آتش را كشف و اعلام می كنند می گویند.

از این سیستم ها در مكانهای كم رفت و آمد مانند انبارها و یا محوطه هایی كه هنگام شب خالی می مانند استفاده می كنند این سیستم ها مجهز به كاشفهای حریق می باشند و این كاشفها از مهمترین قسمتهای این سیستم ها به حساب می آیند.

1. كاشفهای سیستم های اعلام حریق

كاشف:

وسیله ای است كه به یكی از فرآورده های حاصل از حریق (حرارت، دود و شعله و گاز) حساس بوده و بلافاصله بعد از دریافت یكی از آنها علائمی را به سیستم هشدار دهنده ارسال می نمایند.

انواع كاشفها:

كاشفها با توجه به محصولات حریق (حرارت، دود، شعله و گاز) طراحی می شوند و بطبع دارای انواع حرارتی، دودی، شعله یاب و گازی می باشند.

الف- كاشفهای حرارتی:

این كاشفها به حرارت حاصل از حریق حساس بوده و در انواع حرارت ثابت، توازن حرارتی، حرارت افزایشی مركب و ترموالكتریك وجود دارند. كه بسته به نوع به مقدار ثابتی حرارت یا مقداری افزایش از پیش تعیین شده حساس می باشند.

ب- كاشفهای دودی:

كاشفهایی كه به دود حاصل از آتش حساس می باشد و در انواع یونیزاسیون و فتوالكتریكی وجود دارند، این كاشفها در زمان سریعتری آتش را كشف می كنند و عبارتند از:

كاشفهای دودی یونیزاسیون:

این كاشفها دارای مقدار كمی ماده رادیو اكتیو هستند كه هوای داخل محفظة بین دو الكترود خود را یونیزه می نمایند و جریان بسیار محدودی در بین دو الكترود بوجود می آورند در نتیجه یك حساسیت الكتریكی در این كاشفها بوجود می آید و با وارد شدن دود به داخل محفظه این جریان كم و یا قطع می گردد و منجر به آلارم و كشف آتش و اعلام حریق می شود. این كاشفها در دو نوع اتاقك مجزا و اتاقك باز (نرمال) وجود دارند.

كاشفهای دودی فتوالكتریك:‌

این كاشفها براساس كاهش یا قطع و یا بازتابش نور كار می كنند و دارای دو نوع می باشند كه عبارتند از:

نوع 1- كاشهای دودی نوری:

این كاشفها كه در آنها از نورهای مرئی استفاده می شود تضعیف نور و بازتابش می باشند كه نوع تضعیف نور به كاهش نور رسیده به گیرندة كاشف حساس می باشد و نوع بازتابش به نور بازتابش شده در اثر برخورد با ذرات معلق در هوا (دود) حساس می باشد.

نوع 2- كاشفهای دودی لیزری:

این كاشفها شباهت زیادی به كاشفهای نوری داشته با این تفاوت كه به جای دستة نور مرئی از یك پرتو لیزری استفاده می شود، این كاشفها علاوه بر كشف دود، به حرارت های ناشی از حریق نیز آلارم ایجاد می نمایند، زیرا این حرارت موجب حركت هوا شده و باعث شكست پرتو می گردد.

ج- كاشفهای شعله ای:

كاشفهای شعله ای بر مبنای حساسیت نسبت به شعله و تشعشعات قابل روئیت شعله یا غیر قابل روئیت توسط چشم انسان كار می كنند این كاشفها به پرتوهای مادون قرمز، ماوراء بنفش حاصل از اشعه حساس بوده و دارای چهار نوع مادون قرمز، ماوراء بنفش، فتوسلی و كوپل نوری می باشند.