گنـاهـان زبــان
از یکدیگر گناهان که متاسفانه در جامعه رواج بسیار پیدا کرده است فخر فروشی است انسانهایی که به خود میبالند و در حقیقت حقیر و پست هستند.در قرآن آمده است :(ان الله لایحب کل مختال فخور لقمان 18 )خداوند هیچ مغرور خودستایی را دوست ندارد
تهدید کردن دیگران دور از شأن انسان است و انسان حق ندارد شخص مومن را تهدیدهای ناروا کند و تهدید میتواند به هر صورتی باشد تهدید زبانی و یا عملی .پیامبر خدا فرمودند:هر کس با نظری به مؤمنی نظر کند تا او را بترساند خداوند او را خواهد ترساند در روزی که هیچ سایهای جز سایه خداوند در بین نخواهد بود.
تعریف گناه
گناه به معنای سرپیچی، خطا، لغزش و مخالفت با امر و نهی مولا میباشد؛ یعنی انجام کاری که در نظر مولا و خالق، ناپسند و نکوهیده است.
تعریف گناهان زبان
گناهان زبان یعنی خطاها و لغزش هایی که از عضو زبان صادر شود.
اهمیت ترک گناهان زبان
زبان هم مانند دیگر اعضای بدن انسان است که اگر از قوانین و احکام الهی تخلّف کند، یکی از ابزارهای گناه و معصیت است، چنان که اگر از دستورات شرع مقدس پیروی کند، از ابزار و وسایل اطاعت است.
بنابراین مراقبت از این ابزار و وسیله در جلوگیری از انجام گناه مانند دیگر اعضا و جوارح است، و فرق چندانی با دست، پا و… ندارد، تنها این تفاوت را دارد که شاید بیشتر مردم، گناه زبان را چندان جدی نگیرند، در حالی که چه بسا ترور شخصیتی که با استفاده از زبان صورت می-گیرد، برای طرف مقابل به مراتب آزار دهنده تر از آسیب های جسمی است که بر دیگر اعضا و جوارح او وارد می شود.
غفلت و جهل مهمترین منشأ نافرمانی خدا
مهم ترین منشأ گناه و نافرمانی خداوند غفلت و جهل انسان است.
اگر شیطان بتواند کسی را از مقام خود، عظمت، علم، حکمت و لطف خداوند، نعمت های بی شمار او، مضرات و عواقب گناه و… غافل کند، او را به آسانی به وادی گناه و نا فرمانی می کشاند. همچنین جهل و نادانی به ارزشهای وجودی انسان، جهل به آثار ارزندۀ پاک دامنی و عفت، جهل به عواقب گناه و بالاخره جهل به اوامر و نواهی الهی باعث ارتکاب بسیاری از گناهان است.
بهترین راه نجات از گناه
بهترین راه برای نجات از گناه از بین بردن جهل و غفلت است. اگر ما همواره به عظمت خدا و نعمت های بی شماری که به ما و دیگر بندگانش بخشیده است توجه داشته باشیم، در صدد شکرگزاری و جبران نعمت های او خواهیم بود، نه به دنبال عصیان و سرکشی. و اگر به علم و حکمت و لطف خداوند در قانون گذاری و حرام و حلال کردن کارها و اشیاء توجه و اطمینان داشته باشیم، درمی یابیم که هر آنچه را خداوند بر ما حلال کرده قطعا خیر و صلاح و منفعت ما در آن است و هر آنچه را خداوند بر ما حرام کرده قطعاً به ضرر ما بوده است و این جا است که هیچ گاه صلاح و منفعت خویش را رها نخواهیم کرد و به دنبال شر و ضرر نخواهیم رفت.و اگر انسان به ارزش و مقام والای خود در بین دیگر مخلوقات توجه کند و این که گناه این ارزش و مقام را از بین خواهد برد، حاضر نخواهد شد تا این ارزش بزرگ را برای لذت آنی و بی ارزش و زود گذر از دست بدهد.
رابطه باخدا ومعصومین برای پیشگیری ازگناه
در مرحله پیش گیری از گناهان مربوط به زبان، باید توجه داشت که شخصبا تقویت رابطه خود با خداوند و داشتن توسلات به اهل بیت علیهم السلام به طور مستمر، می تواند زمینه های انجام گناه زبانی را از بین ببرد.
توجه به آثار خوب ترک گناه و آثار بد انجام گناه
با در نظر گرفتن آثار خوب ترک گناه و آثار بد انجام گناهان زبانی مانند غیبت و سخن چینی و سخن بجا، حق و خیر، می توان از زبان خود مراقبت نمود تا به گناهان مربوط به آن دچار نشد.
تقویت اراده
برای مقابله با گناهان، باید اراده قوی داشت. شخصبا اراده کسی است که وقتی در مورد کاری، به خوبی تأمل کرد، تصمیم به انجام آن می گیرد و با فعالیت و ثبات قدم آن را به اجرا در می آورد. [۴]
ایات و روایات مربوط به گناهان زبانی
← فرمایش قرآن درباره نکوهش غیبت
خداوند متعال در قرآن کریم دربارۀ نکوهش غیبت میفرماید«و هیچ یک از شما دیگری را غیبت نکند، آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مردۀ خود را بخورد؟! (به یقین) همه شما از این امر کراهت دارید».
← گناهان زبانی از نگاه پیامبر اکرم
پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند: «کسی روز قیامت آمده و نگاه به نامه عملش میکند و اثری از کارهای نیک خود را در آن نامه نمیبیند؛ سپس عرض میکند: کجاست کارهای شایسته من که در دنیا انجام دادم؟ پاسخ داده میشود: تو غیبت مردم را کردی؛ به جای غیبتهایت ثوابهای تو در نامه عمل کسانی که غیبت آنها را کردی نوشته شد».
← سخن گفتنوسکوت ازدیدگاه امیرالمومنین
امام علی علیه السلام می فرماید: «خوشبخت و رستگار کسی است که علم و عملش، دوستی و دشمنی اش، گرفتن و رها کردنش، سخن گفتن و سکوتش، رفتار و گفتارش تنها بر اساس رضای الهی استوار باشد و بر خلاف امر پروردگار قدمی برندارد».